C# ' A GİRİŞ

 

C# programlama dili basit, modern, nesne yönelimli bir programlama dilidir. C++ daki özelliklerle birlikte yeni farklı özelliklerde getirilmiştir. Nesne yönelimli bir dil olması ve hazır sınıfların olması c# dilini daha kolay öğrenebilir yapmıştır. Çünkü bu dilde bize düşen şey hazır olan sınıfları ve bunların nasıl kullanıldığını öğrenmektir.

.Net çalışma ortamının bize verdiği çok geniş bir sınıf kütüphanesi vardır. (FCL) bu sınıflar ile uygulamamızı geliştiririz. Herşeyin sınıflardan oluşması sınıf kullanıcısını fazla detay şeyler düşünmeden uygulamasını hızlı bir şekilde geliştirmesini sağlar. Nesne yönelimli programlamanın bir özelliği olan soyutlama sayesinde sınıf kullanıcıları detaylardan soyutlanmışlardır. Sadece istediği işlemi yapacak sınıfı kullanmak yeterlidir. Bu işlemin nasıl yapıldığı ile ilgilenmez. Ben bunu araba kullanmaya benzetiyorum. Hepimiz bir arabayı çalıştırmak için kontak anahtarını çevirmenin yeterli olduğunu biliriz. Kontak anahtarını çevirir, uygun vitese geçirir ve birazda gaz pedalına basarsak araba hareket etmeye başlar.

.Net ortamında da yaptığımız şey buna benzemektedir. O yüzden daha önceden nesne yönelimli bir dil kullanmış isek c# ‘a geçmek bizim için zor olmayacaktır. Hatta programlama konusunda temel bilgiye sahipseniz ve bir dil öğrenmek istiyorsanız c# ile başlayabilirsiniz İlerleyen konularımızda nesne yönelimli programlamanın özellikleri üzerinde de durulacaktır.

C# .Net çalışma ortamında CLR tarafından yönetilerek çalıştırılır. CLR (common language runtime ) .Net ortamındaki diğer dillerinde yönetimini sağlayan .Net ortamının en önemli bileşenidir. C# ile yazadığımız bir kodu derlediğimizde bu kod diğer dillerde olduğu gibi direk olarak makine koduna derlenmez bunun yerine IL (intermediate language) koduna derlenir. IL aslında bir ara koddur. .Net çalışma ortamındaki tüm diller derlendikten sonra arakod oluşur böylece .Net dilleri arasındaki bir uyum sağlanır ve dil bağımsız bir yapı ortaya çıkar.

Daha sonra CLR bu arakodu okuyarak gerçek makine koduna dönüştürür ve kod çalışır.

.Net çalışama ortamında yazdığımız kodu derlediğimizde assembly adı verilen bir dosyalar oluşur. Bu dosyalar .DLL yada .EXE dosyalarıdır. Ancak içsel yapıları farklıdır.

Assembly dosyalarının içinde CLR tarafından kullanılacak olan bilgiler bulunmaktadır.

CLR haricinde Tür yönetimini sağlayan CTS (common type system) bileşini vardır. bu birim .Net çalışma ortamında kullanılan diğer dillerle birlikte ortak tür yapısını sağlar. CLS (common language specification) .Net ortamındaki dillerin uyması gereken kuralları belirler. .Net ortamında çalışacak olan diller bu kurallara uymalıdır.

Merhaba C#

C# ile ilk programımızı herhangi bir editor kullanarak yazıp komut satırından derleyeceğiz.

.Net Framework ‘u bilgisayarımıza yüklediğimizde c# derleyicisi içinde gelmektedir. Dolayısıyla Visual Studio kullanmadan da programımızı herhangi bir editörde yazıp komut satırından derleyerek çalıştırabiliriz.

İlk programımızın kodları aşağıdaki gibi olacaktır.

using System; namespace Mgd { class Uygulama { public static void Main() { System.Console.WriteLine("Merhaba c#"); } } }

Yukarıdaki program kodunu notepad editörünü kullanarak da yazabilirsiniz.
Daha sonra kodunuzu merhaba.cs olarak kayıt edin .Net çalışma ortamında c# ile geliştirdiğimiz programlar .cs uzantılıdır.

Komut satırından programımızı derlemek için Visual Studio ile birlikte gelen Visual Studio .Net Command Prompt programından yararlanırız. aslında bu program da Start/Run/cmd yapmak ile aynı şeydir ancak Visul Studio ‘nun kendi komut satırı programını kullanarak komut satırına çıktığınızda c# programını derlemek için gerekli path ifadeleri sağlanmış olur yani hazırdır. Ancak siz normal olarak Start/Run/cmd yaptığınızda bu path ifadeleri tanımlanmış olmayacaktır. Bu yuzden komut satırından derleyecek isek Visual Studio ‘nun kendi komut satırı programı ile komut satırına çıkmak daha sağlıklı olacaktır.

Yukarıda da görüldüğü gibi path ifadesine bir c# programını derleyebilmek için gerekli path ifadeleri eklenmiştir.

Şimdi programımızı derlemek için csc programı kullanacağız. csc derleyicisi .NET Framework ile birlikte gelmektedir. İnternet üzerinden .Net Framework ‘ü indirip kurduğumuzda csc derleyicisi de gelecektir. Yani bir c# programı yazmak için Visual Studio ‘ya ihtiyacımız yoktur. Ancak Visual Studio ile çalışmak her zaman tercih edeceğimiz bir yöntem olacaktır.

Programımızı derlemek için

csc program_adı yazmamız yeterlidir.

csc merhaba.cs

programımız derlendiğinde .exe dosyasını oluşacaktır. .exe dosyası .Net içinde bildiğimiz exe dosyalardan farklıdır. Çunkü .net içinde programlar CLR tarafından çalıştırıldığı için .exe dosyasında metadata adı verilen ve CLR tarafından kullanılan bilgiler bulunmaktadır. bunları da ilerleyen konularımızda göreceğiz.

Şimdi komut satırından merhaba yazıp enter’a bastığımızda programımız çalışacak ve karşımıza “Merhaba c#” yazısı çıkacaktır.